„Przeto czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie” /1 Kor 10, 31/ Te słowa św. Pawła i żydowska tradycja błogosławienia pokarmów w szabat i Paschę znajdują kontynuację w poświęceniu, które Kościół sprawuje w Wielką Sobotę.
W Polsce od wieków celebruje się zwyczaj święcenia pokarmów. W Wielką Sobotę wierni udają się do kościołów, aby w czasie uroczystego nabożeństwa kapłan mógł pobłogosławić koszyki pełne żywności,. Każdy wie co należy umieścić w koszyczku – przede wszystkim jajka i chleb, poza tym: chrzan, sól, kiełbasa… Co symbolizują te wszystkie produkty, w tym tak ważny z nich – chleb?
SKĄD WZIĘŁA SIĘ TRADYCJA ŚWIĘCENIA POKARMÓW?
Wielka Sobota w tradycji chrześcijan jest jedynym w roku dniem bez Eucharystii, a także momentem wyciszenia się i skupienia w oczekiwaniu na nadejście Zbawiciela. Tego dnia jest są także święcone pokarmy, zwyczaj, który istnieje w Polsce od XIII wieku. Na początku wierni święcili tylko chleb i jajka, aby zapewnić sobie dobrobyt, a także upamiętnić męki i Zmartwychwstanie Jezusa. Dzisiaj w tym wyjątkowym dniu wszyscy chrześcijanie szykują koszyczki nie tylko pełne jedzenia, ale także wyściełane białymi serwetkami i ozdobione zielonymi gałązkami, które symbolizują zmartwychwstanie.
CO WKŁADAMY DO KOSZYCZKA?
Każdy zna tę tradycję i wie co powinno się znaleźć w tak zwanej święconce – cukrowy baranek, jajka, kiełbasa, chrzan, chleb. Natomiast nie każdy wie zna ich niezwykle ważną symbolikę. Każdy element w jakiś sposób odnosi się do przeżywania męki i zmartwychwstania Jezusa. Kiełbasa symbolizuje ofiarę z baranka paschalnego, a wyciskający łzy chrzan – pokonanie goryczy męki Chrystusa. Z kolei baranek z czerwoną chorągwią symbolizuje Chrystusa, który zwyciężył. Jajka włożone do koszyczka oznaczają zapowiedź nowego początku oraz odradzającego się życia. Sól ma ochronić przed zepsuciem.
CO SYMBOLIZUJE CHLEB?
Wszystkie te produkty są istotne w tradycji a ich symboliczne znaczenie ma za zadanie przygotować chrześcijan na to, co nadejdzie, czyli Zmartwychwstawanie Jezusa Chrystusa. Co symbolizuje jeden z najważniejszych elementów koszyczka wielkanocnego – chleb? To symbol Zbawiciela, którego śmierć i zmartwychwstanie chrześcijanie przeżywają w czasie świąt Wielkiej Nocy. Kawałek chleba włożonego do koszyczka jest metaforą samego Jezusa, przyrównanego w Biblii do „chleba żywego, który zstąpi z nieba”.